''Hij wilde de vader zijn die hij zelf nooit heeft gehad''

Jaren geleden, na een baan in de psychiatrie, rolde de 37-jarige Eleonora in het reclasseringswerk. ‘’Ik wist niet of het wat voor mij was, maar inmiddels werk ik hier al bijna 10 jaar’’. Hoe krijgt zij haar cliënten weer in beweging en wanneer is voor haar de maat vol?

‘’Mensen vinden soms dat ik te veel vanuit mijn hart werk. Ik weet dat het een valkuil kan zijn, maar eerlijk gezegd zie ik het vooral als kracht.’’

‘’Zo heb ik altijd een zwak gehad voor mensen die minder sterk in de maatschappij staan. Vroeger, toen ik klein was, woonde er een meisje uit een arm gezin in mijn buurt. Ze stonk, had luizen en wat kunnen kinderen dan gemeen zijn. Naast mij was er niemand die met haar wilde spelen. Misschien is mijn bewogenheid voor hen die er niet bij horen wel de reden dat het reclasseringswerk mij zo trekt. Mijn grootste les is dan ook dat je mensen nooit zomaar af moet schrijven. Achter ieder mens gaat een bijzonder verhaal schuil.’’

Een van mijn cliënten, Steven*, is zo’n jongen die ik niet wilde afschrijven. Hij valt bij mij onder toezicht, maar vanwege moeilijk gedrag is hij al meerdere keren teruggestuurd naar de rechter. Hij wilde niets en hield ons constant voor de gek. Ik zag meteen dat als ik een uitkering voor hem zou regelen, hij in ieder geval niet meer zou hoeven stelen.’’

‘’Maar als je denkt dat hij zich daardoor beter ging gedragen, dan heb je je vergist. Steven droeg een enkelband, maar wist die zelfs te saboteren. Eigenlijk saboteerde hij alles. Ik zat met mijn handen in het haar. De maat was voor mij toen echt vol, gewoonweg omdat hij niet wilde en al mijn pogingen hem te helpen tegenwerkte. Hij maakte het zo bont dat ik hem wel terug móest sturen. Ook op het verzoek van de rechter om behandeling te accepteren, ging hij niet in. Het gevolg was dat de rechter hem terugstuurde naar de gevangenis. Eenmaal daar belde hij me. Ik kon haast niet geloven wat hij toen zei.’’

‘’Steven vertelde dat hij een omslagpunt had bereikt en dat hij begreep waarom ik hem had teruggestuurd. Meneer was nu wél bereid om mee te werken. Ik heb er toen voor gezorgd dat hij, na zijn tijd in detentie, een intakegesprek had voor een woning. Hij zei me dat hij het enorm waardeerde dat ik niet weg was gegaan. Ook was hij voor het eerst eerlijk over de paniekaanvallen, waarmee hij al enige tijd worstelde. Een van de redenen dat hij nu wél openstaat voor psychische hulp, is dat hij vader wordt. Hij wil voor zijn kindje de vader zijn die hijzelf nooit heeft gehad.’’

‘’Ik begeleid Steven nog steeds en ik ben ontzettend trots op zijn vooruitgang. Hij wil meer en meer oppakken en eerlijk zijn over zijn verleden en hoe hem dat gevormd, verhard en crimineel heeft gemaakt. Al heeft hij nog een lange weg te gaan en gaat het met vallen en opstaan. Reclasseringstrajecten lopen nu eenmaal niet altijd helemaal soepel en vertrouwen winnen kost tijd, dat bewerk je niet in een dag. Soms is een langdurig traject nodig om cliënten te motiveren echt tot gedragsverandering te komen. Het belangrijkste is dat de cliënt vooruitgang boekt, dáár word ik als werker trots van.’’

*Dit is een gefingeerde naam